Psikologia

Itsas haizea Marinaren iletik mugitzen da. Zein polita hondartzan! Halako zoriona inora ez presatzea da, hatzak hondarrean sartzea, surfaren soinua entzutea. Baina uda urrun dago, baina oraingoz Marinak oporrak baino ez ditu amets. Kanpoan urtarrila da, neguko eguzki distiratsuak leihotik argitzen du. Marinari, gutako askori bezala, amets egitea gustatzen zaio. Baina zergatik da hain zaila denok hemen eta orain zoriontasun sentimendua harrapatzea?

Askotan amets egiten dugu: oporrekin, oporrekin, bilera berriekin, erosketekin. Irudimenezko zoriontasunaren irudiek dopamina neurotransmisorea aktibatzen dute gure nerbio-sisteman. Sari-sistemari dagokio eta horri esker, amesten dugunean, poza eta plazerra sentitzen dugu. Amets egitea zure aldartea hobetzeko, arazoetatik distraitzeko eta zure buruarekin bakarrik egoteko modu sinple eta erraz bat da. Zer izan daiteke gaizki honekin?

Batzuetan Marinak itsasora aurreko bidaia bat gogoratzen du. Hainbeste zain zegoen, hainbeste amesten zuen. Pena da berak planifikatu zuen guztia errealitatearekin bat ez izatea. Gela ez zen irudiko berdina, hondartza ez da oso ona, herria... Oro har, sorpresa asko egon ziren, eta ez denak atseginak.

Pozten gara gure irudimenak sortu dituen irudi perfektuei begira. Baina jende askok paradoxa bat nabaritzen du: batzuetan ametsak atseginagoak dira edukitzea baino. Batzuetan, nahi duguna jasota, etsita ere sentitzen gara, errealitateak oso gutxitan duelako gure irudimenak margotutakoarekin antza.

Errealitateak ezusteko eta modu anitzetan jotzen gaitu. Ez gaude horretarako prest, beste zerbaitekin amesten genuen. Amets bat topatzerakoan nahasmena eta etsipena eguneroko bizitzaz benetako gauzetatik —diren moduan— nola gozatu ez dakigula ordaintzea da.

Marina ohartzen da gutxitan dagoela hemen eta orain, orainaldian: etorkizunarekin amesten du edo bere oroitzapenetatik pasatzen da. Batzuetan bizitza pasatzen ari dela iruditzen zaio, ametsetan bizitzea gaizki dagoela, errealitatean efimeroak izaten direlako askotan. Benetako zerbait gozatu nahi du. Zer gertatzen da zoriona ametsetan ez badago, orainaldian baizik? Agian zoriontsu sentitzea Marinak ez duen trebetasun bat besterik ez da?

Planen ezarpenean zentratuta gaude eta gauza asko egiten ditugu “automatikoki”. Iraganari eta etorkizunari buruzko pentsamenduetan murgiltzen gara eta oraina ikusteari uzten diogu, gure inguruan dagoena eta gure ariman gertatzen ari dena.

Azken urteotan, zientzialariak modu aktiboan ikertzen ari dira meditazio adimentsuak, errealitatearen kontzientzia garatzean oinarritzen den teknika, pertsonaren ongizatean duen eragina.

Ikasketa hauek Massachusettseko Unibertsitateko John Kabat-Zinn biologo irakaslearen lanarekin hasi ziren. Praktika budistak gustuko zituen eta estresa murrizteko mindfulness meditazioaren eraginkortasuna zientifikoki frogatu ahal izan zuen.

Mindfulness-aren praktika arreta unean unerako erabat transferitzea da, norbere burua edo errealitatea ebaluatu gabe.

Psikoterapeuta kognitibo-portaeralak arretaz meditatzeko zenbait teknika arrakastaz aplikatzen hasi ziren bezeroekin egindako lanean. Teknika hauek ez dute orientazio erlijiosorik, ez dute lotusaren posizioa eta baldintza berezirik behar. Arreta kontzientean oinarritzen dira, eta, horren bidez, Jon Kabat-Zinn-ek «orainaldiko arretaren transferentzia osoa esan nahi du, norberaren edo errealitatearen inolako baloraziorik gabe».

Une oroz jabetu zaitezke edozein unetan: lanean, etxean, paseoan. Arreta modu ezberdinetan kontzentratu daiteke: arnasean, ingurunean, sentsazioetan. Garrantzitsua da kontzientzia beste modu batzuetara doan uneen jarraipena egitea: ebaluazioa, planifikazioa, irudimena, oroitzapenak, barne-elkarrizketa, eta orainaldira itzultzea.

Kabat-Zinnen ikerketek erakutsi dutenez, mindfulness meditazioa irakatsi zaien pertsonei hobeto aurre egiten diete estresari, antsietate eta triste gutxiago eta, oro har, lehen baino zoriontsuago sentitzen direla.

Gaur larunbata da, Marinak ez du presarik eta goizeko kafea edaten. Amets egitea gustatzen zaio eta ez du uko egingo — ametsak laguntzen dio Marinari buruan mantentzen saiatzen ari den helburuen irudia.

Baina orain Marinak zoriontasuna sentitzen ikasi nahi du ez aurreikuspenetik, gauza errealetatik baizik, eta, beraz, trebetasun berri bat garatzen du: arreta kontzientea.

Marinak bere sukaldera begiratzen du lehen aldiz ikusiko balu bezala. Fatxadetako ate urdinek leihotik eguzki-argia argitzen dute. Leihotik kanpo, haizeak astintzen ditu zuhaitzen adaburuak. Izpi epel batek eskua jotzen du. Leiho-espaila garbitu beharko litzateke - Marinaren arreta aldendu egiten da eta ohiko gauzak planifikatzen hasten da. Gelditu — Marina orainaldian epaiketarik gabeko murgiltzera itzultzen da.

Katilua eskuan hartzen du. Ereduari begira. Zeramikaren irregulartasunak aztertzen ditu. Kafe trago bat hartzen du. Zaporearen ñabardurak sentitzen ditu, bere bizitzan lehen aldiz edaten balu bezala. Denbora gelditzen dela ohartzen da.

Marina bakarrik sentitzen da bere buruarekin. Bidaia luzea egin eta azkenean etxera itzuli den bezala da.

Utzi erantzun bat