Israelen ama izatea: Misvamen testigantza

"Hemen, haurrei ez zaie onak izatea eskatzen".

"Egin al didazu 80 haurrentzako pastel bat?" “, galdetu nion okin bati. Israelen, oso goiz ikasten duzu partekatzen. Gure seme-alaben urtebetetze egunean, ikaskide guztiak gonbidatzen ditugu (orokorrean, 40 dira), anai-arrebekin edo auzokideekin sarri etortzen direnak. Amak israeldarrak globoen eta plastikozko plateren bikoitza erosten du beti, eta, batez ere, pastel tona bat erretzen ditu!

Nire bikiak, Palma eta Onyx, Parisen jaio ziren bost aste lehenago. Oso txikiak ziren (2 kg baino gutxiago), eta horietako batek ez zuen arnasa hartzen. Erditu eta berehala, beste ospitale batera eraman zituzten. Hain azkar gertatu zen, non inork ez zidan ezer azaldu. Israelen, ama gaztea oso inguratuta dago: emaginak, medikuak eta doulak (haurdunaldi osoan amarekin batera doazen emakumeak) daude berari entzuteko.

Israelen, haurtzaindegiak oso garestiak dira, batzuetan 1 euro hilean.

Itxi
© A. Pamula eta D. Bidali

Familia bakoitzak bere errezetak eta erremedioak ditu, ez dago funtzionamendu modu BAT. Esaterako, ashkenazimek, Ekialdeko Europako herrialdeetakoek, ez dituzte beren seme-alabak Afrika iparraldeko sefardiek bezala tratatzen. Lehenengoari alkohol sendoko koilarakada bat emango die azukrearekin tripako minetarako (baita umeei ere), besteak, eztularen aurkako oliba olio koilarakada bat.

Pediatrek dieta dibertsifikatzen hasteko aholkatzen digute zerbait gozoarekin (sagar saltsarekin). Ni, barazkiekin hasi nintzen, beti ekologikoak eta garaikoak. Urtebeterekin, nire alabak jada denetarik jaten ari ziren, baita hummus ere. Otorduetarako orduak ez dira finkoak. Askotan, goizeko 10ak aldera, haurrek “aruchat esser” jaten dute eta gero etxean bazkaltzen dute. Atseden denborarako, nahiko malgua ere bada. Haurtxoek eguerdian egiten dute siesta, baina haurtzaindegitik aurrera ez dute gehiago lorik egiten. Eguraldi bareak ordezkatzen du. Haurtzaindegiak ez dira inoiz doakoak, establezimendu pribatuek hilero 1 euro baliokidea balio dezakete. Eta laguntza gutxi jasotzen dugu.

Ashkenazien artean, ume batek tripako mina duenean, alkohol indartsu koilarakada bat ematen zaie. Sefardien artean, eztularen aurkako oliba olio koilarakada bat...

Itxi
© A. Pamula eta D. Bidali

Ozta-ozta geratzen diren txupeteak eta peluxeak, gure 4 urteko haurrak eraso bat gertatuz gero zer egin jakiteko. Ama batzuk beti erne daude, naturaz lasaiago nago. Nire lagun bat, azken gatazketan, kotxe batekin ezkutatzea erraza zen tokira bakarrik itzuli zen. Bertan, azkar ikasten duzu ez izutzen eta beti adi egoten. Israelgo amen beldurrik handiena armada da (haurrak gerrara gezurra bidaltzeaz pozik dagoela esaten duen edozein amak!).

Aldi berean, Israelgo haurrek askatasun handia dute : 4 urterekin bere kabuz joaten dira eskolara edo lagunen etxera joaten dira lagun gabe. Oso goiz, erantzun handia izaten dute helduengan. Askotan gaizki interpretatzen da eta gaizki hazten ditugu. Baina ez ditugu adeitasun forma berdinak, haurrek ez dute zertan “eskerrik asko” esan behar guztiari. Nire alabak beren bizitza egiten dute, mundua deskubritzen uzten diet. Batzuetan jasanezinak dira, baina betegarriak eta zoriontsuak iruditzen zaizkit! Frantzian sarri entzuten diet gurasoei esaten: “Exageratzen ari zara, gelditu berehala! Israeldarrek errazago uzten zuten irrist egiten. Batzuetan nire laxotasuna seinalatzen naute, baina nire herrian ez zaigula galdetzen umea jakintsua den ala ez. Zentzugabekeria haurtzaroaren parte da. Bestalde, denak bertara joaten dira bere aholku eske. Jendeak denetariko iritzia du eta ez du zalantzarik emateko. Uste dut han komunitate sentimendu handia dagoelako dela, oso familia handi batekoak bagina bezala.

Nire alabak sukarra dutenean, galtzerdiak ozpinetan busti eta oinetan jartzen ditut. Oso eraginkorra da!

Utzi erantzun bat