Elikagaien bioeremua
 

Ematen du gure janariak ere bioeremu bat duela, izaki bizidun guztiek bezala. Bioeremua "aura" edo "arima" deitzen zaion egitura edo energia ikusezina da. Giza gorputzak elikagaietatik jasotzen du energia hori. Kontuan izan behar da energia horren zati txiki bat ere gai dela pertsona baten bizitasuna babesteko. Bioeremuak tonu asko ditu. Gaur egun bereziki modan dago honetaz hitz egitea, prezio ez oso garesti baten truke zure aura definitu eta diagnostikatu dezakezunean. Interesgarria da gure janariaren aura ere ez dela berdina. Produktu batzuek bioeremu sendoa dute, eta beste batzuek ez dute batere. Dakizuenez, izaki bizidunen bioeremua desagertu bezain pronto bizigabe bihurtzen dira, gure janariarekin ere berdin gertatzen da. Gure elikagaien bioeremua zehazteko, lehenik eta behin ohartu behar da gure janaria Naturak energiaz hornituta dagoela. Landareek arima arnasten diete fruituei. Baina fruitua jaso besterik ez dago, eta bere bioenergia pixkanaka murrizten hasten da. Landare guztiek energia agortzeko tasa desberdina dute. Adibidez, tomate baten bioeremua sagar baten bioeremua baino azkarrago murrizten da. Guk geuk ikus dezakegu hori praktikan, sagarrak urtebeteko epean askoz gehiago gordetzen dira tomateak baino. Argi dago egosiak bere bioeremua galtzen duela, baina oraindik partzialki kontserbatzen da. Elikagai hori egun batean bakarrik kontsumitu daiteke, bere forma gordinan, berriz, elikagaiak hainbat aldiz gehiago gorde ditzakegu. Egositako janaria sutik kendu bezain laster, bioeremua abiadura handiz desagertzen hasten da, beraz, biziki gomendatzen da egositako janaria berehala edo egosi ondorengo lehen orduetan jatea. Hotzak prozesu hau apur bat moteltzen du. Egositako elikagaien kaloria-edukia aldatu gabe egon daitekeen arren, elikagaiak prozesatzen diren bakoitzean gero eta gehiago galtzen da bioenergia kopurua. Kontuan izan janariak gure gorputzaren egoera fisikoan ez ezik, psikikoan ere eragiten duela. Suminkortasuna, apatia, oldarkortasuna elikagai ez-osasungarriarekiko mendekotasunak eragiten ditu. Mundu modernoari erreparatuz gero, populazioaren gehiengoak janariaren kultua aldarrikatzen duela ohartuko zara. Kafetegiak, jantokiak, jatetxeak dira jendea ahalegintzen ari den lekuak. Bizkor garatzen ari den ekonomia, industria, gerrak, horiek guztiak dira ingurumenaren kutsadura, ekosistemen suntsipena, flora eta fauna desagertzearen arrazoiak. Eta horren guztiaren oinarrian jendearen nahiak daude, janariak berotuta. Hori dela eta, gure arazo guztien kausa gure platerean dago, nahiz eta zentzugabea izan.

    

Utzi erantzun bat